Arbeidsongevallen

Arbeidsongevallen

Moet de werkgever jouw volledige schade betalen als jij als werknemer schade oploopt tijdens je werk? En hoe zit dit met ongevallen tijdens woon-werkverkeer? Maakt het daarbij nog iets uit of je nog even wat post moest wegbrengen van je baas? Of als je letsel oploopt tijdens een bedrijfsuitje of etentje?

Er zijn natuurlijk talloze beroepen die de kans op letsel aanzienlijk verhogen, denk bijvoorbeeld aan het werken met gevaarlijke apparaten, stoffen of op een gevaarlijke werkplek. Maar je kunt ook serieus letsel oplopen door bijvoorbeeld een weinigzeggende openslaande toiletdeur die een collega per ongeluk hard tegen jou openslaat. Er is dan sprake van een gevaarlijke situatie die door de werkgever is gecreëerd en waarvoor de werkgever ook aansprakelijk is. In dit artikel bespreken wij de werkgeversaansprakelijkheid en daarmee de schadevergoedingsplicht aan de zijde van de werkgever in al zijn facetten.

Om te beginnen is iedere situatie anders en vooropgesteld moet dan ook worden dat de concrete omstandigheden van het geval wel of geen ruimte geven voor aansprakelijkheid van de werkgever. Er zijn veel verschillende situaties waarin je letsel kunt oplopen in de hoedanigheid van werknemer, met allen een eigen juridisch kader en dus ook een verschillend antwoord of in dat concrete geval tot aansprakelijkheid kan worden gekomen. Het kan dus best zijn dat jouw situatie hier niet genoemd wordt, maar dat er wel een vergoedingsverplichting voor de werkgever geldt. Zoek daarom altijd contact met een van onze advocaten om je zaak vrijblijvend voor te leggen. Vooral in het geval van opgelopen letsel kun je dit maar beter zorgvuldig laten doen.

De hoofdregel van werkgeversaansprakelijkheid zit in de zorgplicht van de werkgever, te weten dat er van de werkgever wordt verlangd dat hij zodanige maatregelen treft en aanwijzingen geeft als redelijkerwijs nodig is om te voorkomen dat de werknemer in de uitoefening van zijn werkzaamheden schade lijdt. Let op, dit artikel geldt voor de lokalen, werktuigen en gereedschappen waarin of waarmee de arbeid wordt verricht! Deze zorgplicht beoogt geen absolute waarborg te scheppen, dus je kunt er niet zonder meer vanuit gaan dat de werkgever te allen tijde zijn zorgplicht heeft geschonden als je schade oploopt tijdens je werk. Wel is het zo dat in verschillende uitspraken telkens ook wordt benadrukt dat niet snel aangenomen kan worden dat de werkgever aan zijn zorgplicht heeft voldaan. Deze twee uitgangspunten staan dus duidelijk op gespannen voet met elkaar.

Heb je een arbeidsongeval gehad?

En wil je een zorgvuldig haalbaarheidsonderzoek?

Neem contact op

Voor de zorgplicht gelden hoge eisen, maar de zorgplicht geldt alleen als de werkgever zeggenschap heeft over de werkplek en ook daadwerkelijk in staat is zijn werknemer aanwijzingen te geven over de uitvoering van de werkzaamheden. Dus alleen als de werkgever invloed heeft op de werkomstandigheden van de werknemer, komt de zorgplicht in beeld. Dit betekent dan ook dat dit artikel niet toegepast kan worden bij het betrokken raken van een werknemer bij een verkeersongeval. Immers, de werkgever heeft geen invloed op deze (verkeers-)omstandigheden en daarbij geldt de zorgplicht dus niet. Het woon-werkverkeer valt dan ook niet onder de werkgeversaansprakelijkheid. Dit is ook in de Knoppen/NCM (link) uitspraak bevestigd. Dit kan anders zijn als er sprake is van werk-werk verkeer of van ‘bijzonder’ woon-werk verkeer.

Ook meer flexibele werknemers, die wellicht geen ‘formele’ arbeidsovereenkomst hebben, kunnen een beroep doen op de zorgplicht van de werkgever. Het Davelaar/Allspan arrest geldt onverkort nu ook voor ZZP’ers. En ook vrijwilligers vallen inmiddels onder dit bereik.

Opzet of bewust roekeloos?

De werkgever is niet aansprakelijk als de werknemer opzettelijk of bewust roekeloos heeft gehandeld. Het halen van deze drempel komt in de praktijk nauwelijks voor. In het Pollemans/Hoondert arrest (link) heeft de Hoge Raad immers bepaald dat, hoewel de werkgever herhaaldelijk en in krachtige termen gewaarschuwd had, daarmee niet vaststaat dat de werknemer zich tijdens het verrichten van zijn onmiddellijk aan het ongeval voorafgaande gedraging van het roekeloze karakter van die gedraging daadwerkelijk bewust is geweest.

Ook in een zaak van 11 november 2005 (link), waarbij een werknemer ondanks mondelinge en schriftelijke instructies zijn hand in een draaiende machine stak, werd de werkgever aansprakelijk gehouden en kon bewuste roekeloosheid aan de zijde van de werknemer niet slagen. De werkgever had niet op een voldoende effectieve wijze gewaarschuwd en diende bij herhaling van het gevaar te blijven waarschuwen.

De werkgever dient zich conform art. 7:611 BW ook als een goed werkgever te gedragen. Dit artikel behelst de verzekeringsplicht van werkgevers jegens de werknemers, maar ziet dus niet op de daadwerkelijke grondslag van de aansprakelijkheidsvestigende gebeurtenis zelf – meer op de plicht van werkgevers zich adequaat te verzekeren voor risico’s die werknemers lopen.

Kortom

De in acht te nemen zorgplicht van de werkgever is bepalend voor het vestigen van de aansprakelijkheid. Het schept weliswaar geen absolute waarborg voor werknemers, maar door de hoge eisen aan de zorgplicht, is het moeilijk voor een werkgever zich aan aansprakelijkheid te onttrekken.